Prawo autorskie

1. Definicja  

Prawo autorskie – dyscyplina prawa cywilnego, zespół norm prawnych wchodzących w skład prawa własności intelektualnej, a także ogół praw przysługujących autorowi utworu (lub innemu uprawnionemu podmiotowi) upoważniających go do decydowania o eksploatacji utworu i czerpaniu z niej korzyści finansowych.

2. Utwór

W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:

1)wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);

2) plastyczne;

3) fotograficzne;

4) lutnicze;

5) wzornictwa przemysłowego;

6) architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;

7) muzyczne i słowno-muzyczne;

8) sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;

9) audiowizualne (w tym filmowe).

3. Rodzaje licencji: 

- freeware licencja oprogramowania umożliwiająca darmowe rozprowadzanie aplikacji bez ujawnienia kodu źródłowego. Czasami licencja freeware zawiera dodatkowe ograniczenia (np. część freeware jest całkowicie darmowa jedynie do użytku domowego). Sam termin został wymyślony przez Andrew Fluegelmana. Programy na licencji freeware mogą być nieodpłatnie wykorzystywane, jednak zabrania się czerpania korzyści finansowych z ich dystrybucji przez osoby trzecie.

- public domain w najwęższym znaczeniu jest to twórczość, z której  można korzystać bez ograniczeń wynikających z uprawnień, które mają posiadacze autorskich praw majątkowych, gdyż prawa te wygasły lub twórczość ta nigdy nie była lub nie jest przedmiotem prawa autorskiego.

- shareware rodzaj licencji programu komputerowego, który jest rozpowszechniany bez opłat z pewnymi ograniczeniami lub z niewielkimi opłatami do wypróbowania przez użytkowników w określonym czasie. Czasami po określonej liczbie dni (wersja trial) lub po określonej liczbie uruchomień za taki program trzeba zapłacić lub zrezygnować z korzystania z niego, odinstalowując go

- trial rodzaj licencji na programy komputerowe polegający na tym, że można go używać przez z góry ustalony czas (od 7 do 90 dni). Czasami zamiast ograniczenia na liczbę dni jest ograniczenie na liczbę uruchomień programu. Programy na tej licencji są w pełni funkcjonalne. Po upływie ustalonego czasu, jedyną rzeczą, na którą pozwoli program będzie rejestracja albo usunięcie z dysku twardego. Zazwyczaj wersje próbne rozprowadzane są na tej licencji.

- demo zwykle komercyjnego programu komputerowego. Zazwyczaj jest to wersja o ograniczonej funkcjonalności w stosunku do wersji pełnej lub wersja pełna o ograniczonej czasowo możliwości wykorzystania. W przypadku gier komputerowych jest to zwykle jeden poziom z finalnej produkcji

- adware  jest oprogramowaniem rozpowszechnianym za darmo, ale zawierającym funkcję wyświetlającą reklamy. Pojęcie to można rozumieć jako rodzaj (i typ) licencji oprogramowania (zazwyczaj zamkniętego). Rozumiane w tym sensie Adware jest oprogramowaniem rozpowszechnianym za darmo, ale zawierającym funkcję wyświetlania reklam, zwykle w postaci bannerów. Wydawca oprogramowania zarabia właśnie na tych reklamach

- cardware  rodzaj licencji oprogramowania wywodzący się od Freeware i Shareware. Używany przez autorów, którzy udostępniają swoje programy za darmo: w zamian za to oczekują, że użytkownik przyśle im kartkę pocztową (najczęściej z miejscowości, w której mieszka).

- GNU uniksopodobny system operacyjny złożony wyłącznie z wolnego oprogramowania. GNU zapoczątkowany został przez Richarda Stallmana i był pierwszym projektem Free Software Foundation (FSF). Projekt mający na celu stworzenie GNU to Projekt GNU, a programy przez niego wydawane nazywane bywają pakietami GNU lub programami GNU. Podstawowe składniki systemu to zestaw kompilatorów GNU Compiler Collection (GCC), narzędzia programistyczne GNU Binary Utilities (binutils), powłoka bash, biblioteka standardowych funkcji języka C GNU C Library(glibc) i narzędzia GNU Coreutils (coreutils).

4. Odpowiedzialność karna: 
- włamywanie się do komputera 
- podrzucanie wirusa 
- piractwo komputerowe 


5. Dozwolony użytek prywatny 

Oznacza, iż bez zgody twórcy wolno nie odpłatnie korzystać z już rozpowszechnianego utworu w zakresie własnego osobistego użytku.   

Dozwolony użytek prywatny: 
- umożliwia korzystanie z utworu wyłącznie do swoich własnych, prywatnych potrzeb 
- obejmuje wszelkie formy korzystania z utworu  
- nie oznacza jednocześnie prawa do kilku czy kilkudziesięciu kopii utworu


6. Zasady korzystania z cudzych materiałów. 

Czego nie wolno robić.

1. Zamieszczenie (na własnej witrynie) cudzego tekstu i podpisanie go własnym nazwiskiem -
najbardziej prymitywny plagiat, ale wcale nie wyjątkowy.
2. Zamieszczenie cudzego tekstu bez podania autora.
3. Wplatanie do własnych tekstów twórczych fragmentów cudzych tekstów jako własnych. Takie
fragmenty mogą się znaleźć w naszym tekście, ale ujęte w cudzysłów oraz właściwie opisane (autor,
źródło fragmentu, jeśli jest to strona internetowa - wraz z podaniem linka).
4. Przywłaszczanie sobie cudzych skryptów czy appletów.
5. Przywłaszczanie (elementów) grafiki stworzonej dla innej witryny.
6. Przeróbka i łączenie cudzych utworów (tekstów) bez zgody i wiedzy autora. Jest to złamanie prawa
autora do integralności jego utworu (ustawa mówi o nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego
rzetelnym wykorzystaniu).
7. Przywłaszczanie sobie cudzych rozwiązań technicznych i webmasterskich w organizacji innego
serwisu, sposobu jego funkcjonowania, interface'u, newslettera itd. Przy takich zapożyczeniach
minimum będzie wspomnienie w jakimś opisie strony lub twórców strony o źródle inspiracji lub
wzorze na którym (częściowo) opierają się rozwiązania danej witryny internetowej.
8. Zamieszczenie cudzego tekstu bez zgody autora (licencji autorskoprawnej). Nie czynimy zadość
prawu autorskiemu oraz dobrym obyczajom, jeśli cudzy tekst kopiujemy na swoją witrynę bez
zgody autora, lecz ze szczegółowym opisem autora i źródła. Autor może nie chcieć publikacji w
danym miejscu w Sieci i ma do tego całkowite i nienaruszalne prawo. Autor może sobie nie życzyć,
aby jego tekst znalazł się w jakimś niekorzystnym kontekście lub z innych względów nie życzyć
sobie publikacji na jakiejś witrynie.
9. Zamieszczenie cudzego tekstu bez linka źródłowego (miejsca pierwotnej publikacji w Internecie),
zwłaszcza problem ten dotyczy "przytaczania" tekstów na różnych forach - moderatorzy nawet
największych forów niepomiernie więcej uwagi zwracają na to, aby nie przemknął się link innej
strony, niż na to, aby nie przepuszczać "wypowiedzi" polegających na wklejaniu cudzych tekstów
(zdarza się, że bez podania autora oraz linka źródłowego).  


Co można rozpowszechniać?

Wolno rozpowszechniać w celach informacyjnych w prasie, radiu i telewizji:
1. Już rozpowszechnione:
a. sprawozdania o aktualnych wydarzeniach,
b. aktualne artykuły i wypowiedzi na tematy polityczne, gospodarcze i społeczne,
c. aktualne zdjęcia reporterskie,
2. Krótkie wyciągi ze sprawozdań, artykułów i wypowiedzi, o których mowa w pkt. 1 lit. a/ i b/,
3. Przeglądy publikacji i utworów rozpowszechnionych,
4. Mowy wygłoszone na publicznych zebraniach i rozprawach ; nie upoważnia to jednak do publikacji
zbiorów mów jednej osoby
5. Krótkie streszczenia rozpowszechnianych utworów."

 

Zagrożenia przy pracy z komputerem

 1. Zagrożenia zdrowotne i fizyczne:

- skolioza 

- problemy ze wzrokiem 

- ból karku lub pleców

- nasilenie się padaczki u osób chorych

- uzależnienie się 

2. Szkodliwe programy komputerowe: 
- wirusy program komputerowy posiadający zdolność powielania się, tak jak prawdziwy wirus, stąd jego nazwa. Wirus do swojego działania potrzebuje i wykorzystuje system operacyjny, aplikacje oraz zachowanie użytkownika komputera. Wirusa komputerowego zalicza się do złośliwego oprogramowania. Do zwalczania i zabezpieczania się przed wirusami komputerowymi stosuje się programy antywirusowe oraz szczepionki antywirusowe.
  
- trojany określenie oprogramowania, które podszywając się pod przydatne lub ciekawe dla użytkownika aplikacje dodatkowo implementuje niepożądane, ukryte przed użytkownikiem różne funkcje (programy szpiegujące, bomby logiczne, furtki umożliwiające przejęcie kontroli nad systemem przez nieuprawnione osoby itp.). Nazwa pochodzi od mitologicznego konia trojańskiego.

- adware pojęcie to można rozumieć jako rodzaj (i typ) licencji oprogramowania (zazwyczaj zamkniętego). Rozumiane w tym sensie Adware jest oprogramowaniem rozpowszechnianym za darmo, ale zawierającym funkcję wyświetlania reklam, zwykle w postaci bannerów. Wydawca oprogramowania zarabia właśnie na tych reklamach. Zwykle jest też możliwość zakupu wersji programu bez reklam.

- robaki (worms) samoreplikujący się program komputerowy, podobny do wirusa komputerowego. Główną różnicą między wirusem a robakiem jest to, że, podczas gdy wirus potrzebuje nosiciela – zwykle jakiegoś pliku wykonywalnego (chociaż istnieją wirusy pisane w językach skryptowych podczepiające się pod dokument lub arkusz kalkulacyjny), który modyfikuje doczepiając do niego swój kod wykonywalny, to robak jest pod tym względem samodzielny, a rozprzestrzenia się we wszystkich sieciach podłączonych do zarażonego komputera poprzez wykorzystanie luk w systemie operacyjnym lub naiwności użytkownika.

- spyware programy komputerowe, których celem jest gromadzenie informacji o użytkowniku, a także ich przesyłanie bez jego wiedzy innym osobom.

- rootkity narzędzie pomocne we włamaniach do systemów informatycznych. Ukrywa ono niebezpieczne pliki i procesy, które umożliwiają utrzymanie kontroli nad systemem.

- makrowirusy uruchamiają się tak samo jak zwykłe makra, a więc w środowisku innego programu (najczęściej któregoś z pakietu Microsoft Office - ze względu na jego popularność). Do replikowania się makrowirusy wykorzystują języki makr zawarte w zarażanym środowisku. Atakują nie pliki wykonywalne, lecz pliki zawierające definicje makr.
- bomby logiczne

3. Profilaktyka antywirusowa  

Profilaktyka antywirusowa to inaczej ochrona przed różnego rodzaju wirusami. Odbywa się ona poprzez instalację oprogramowania antywirusowego, włączenie zapory sieciowej, aktualizację bazy wirusów programu antywirusowego, aktualizację systemu operacyjnego, aktualizację programu antywirusowego, regularne skanowanie systemu operacyjnego w poszukiwaniu wirusów, nie otwieranie załączników z poczty od nieznanych nadawców, podczas wykonywania płatności drogą elektroniczną - upewnienie się, że transmisja danych będzie szyfrowana  



4. Punkt przywracania, kopia zapasowa
Zapis stanu komputera tworzony przez program Przywracanie systemu, dostępnego w Windows Me, Windows XP i Windows Server 2003. Punkty przywracania tworzone są automatycznie przez system operacyjny podczas uruchamiania komputera i często przy instalacji programów. W dowolnym momencie także użytkownik może utworzyć punkt przywracania. Gdy system Windows zachowuje się nieprawidłowo lub niestabilnie, użytkownik może przywrócić go do poprzedniego stanu, korzystając z wybranego punktu przywracania. Por. migawka systemu. 

Kopie zapasowe pozwalają zabezpieczyć pliki (dokumenty, zdjęcia, pliki wideo, muzyka itp.) w razie przypadkowej utraty. Ta funkcja Panda Global Protection 2013 to prosty sposób na tworzenie kopii zapasowych dokumentów i plików.
Domyślnie kopie zapasowe są przechowywane w folderze na dysku twardym przez pewien okres czasu, po upływie którego program zaproponuje zapisać je na dysku CD lub DVD. Wskazane jest, aby wykonać kopie zapasowe na innym dysku twardym (jeśli komputer ma więcej niż jeden dysk) lub na zewnętrznym urządzeniu USB. Oznacza to, że nie stracisz swoich plików, jeśli dysk twardy ulegnie uszkodzeniu.

5. Zapora systemowa - firewall

Zapora to oprogramowanie lub urządzenie sprawdzające informacje pochodzące z Internetu lub sieci. Zapora blokuje te informacje lub zezwala na ich przesłanie do komputera w zależności od ustawień.

Zapora może uniemożliwić uzyskanie dostępu do komputera przez hakerów lub złośliwe oprogramowanie (takie jak robaki) za pośrednictwem sieci lub Internetu. Zapora może też pomóc w uniemożliwieniu komputerowi wysyłania złośliwego oprogramowania do innych komputerów.

Sposób działania zapory przedstawiono na poniższej ilustracji.

Podobnie jak ceglana ściana może stanowić barierę fizyczną, zapora tworzy barierę między Internetem a komputerem.

Zapora nie jest tym samym, co program antywirusowy. Aby komputer był dobrze chroniony, należy zaopatrzyć się zarówno w zaporę, jak i w program antywirusowy i chroniący przed złośliwym oprogramowaniem. 

6. Oprogramowanie antywirusowe

Program antywirusowy (antywirus) – program komputerowy, którego celem jest wykrywanie, zwalczanie i usuwanie wirusów komputerowych. Współcześnie najczęściej jest to pakiet programów chroniących komputer przed różnego typu zagrożeniami.

Programy antywirusowe często są wyposażone w dwa niezależnie pracujące moduły (uwaga: różni producenci stosują różne nazewnictwo):
- skaner – bada pliki na żądanie lub co jakiś czas; służy do przeszukiwania zawartości dysku

- monitor – bada pliki ciągle w sposób automatyczny; służy do kontroli bieżących operacji komputera 

Program antywirusowy powinien również mieć możliwość aktualizacji definicji nowo odkrytych wirusów, najlepiej na bieżąco, przez pobranie ich z Internetu, ponieważ dla niektórych systemów operacyjnych codziennie pojawia się około trzydziestu nowych wirusów.

7.Usuwanie adware.

AdwCleaner.pl

To skuteczny program do usuwania potencjalnie niechcianego oprogramowania z systemów operacyjnych Windows XP, Vista, 7, 8 i 10. Aplikacja bez większych problemów radzi sobie z różnego rodzaju niebezpiecznymi elementami, do których należą m.in. paski narzędziowe (toolbary), komponenty adware wyświetlające niechciane reklamy, programy szpiegujące (spyware) oraz szkodniki podmieniające kluczowe ustawienia przeglądarek internetowych. Najczęściej podmieniane to domyślna strona startowa oraz wyszukiwarka. Niektóre komponenty dodawane do przeglądarek stron internetowych WWW uniemożliwiają oglądanie filmów na wielu witrynach oraz blokują pobieranie plików.

 

Problem kasjera - wydawanie reszty

 1. Opis słowny algorytmu wydawania reszty.

Dane: Kwota pieniędzy do wydania, nominały banknotów i bilonu uporządkowane malejąco 

Wyniki: Ilość poszczególnych nominałów banknotów i bilonu 

Krok 1: Ustalenie wartości początkowych
Krok 2: Sprawdzamy, ile razy najwyższy nominał mieści się w kwocie do wydania
Krok 3: Obliczamy resztę do wydania: poprzednia kwota - obliczona ilość * nominał
Krok 4: Przechodzimy do niższego nominału
Krok 5: Jeśli reszta do wydania = 0 [stop] w przeciwnym razie powtarzamy kroki 2 - 4

 2. Wydawanie reszty 

C++

 

 //Wydawanie reszty, C++

#include <iostream>
#include <stdlib.h>

using namespace std;

int main(int argc, char *argv[])
{
  //tablica dostepnych nominalow
  int N[8]={200, 100, 50, 20, 10, 5, 2, 1};
  int R,P, i;

  cout << "Podaj reszte do wyplacenia: ";
  cin >> R;

  i=0;
  while (R>0)       //dopoki nie wydano calej reszty
  {
    if (R >= N[i])  //sprawdz czy mozna wydac danym nominalem
    {
      P=R / N[i];   //ile razy wydac dany nominal
      R=R-(N[i]*P); //zmniejsz reszte o wydany nominal
      cout << N[i] << " x " << P << endl; //wypisz wynik
    }
    i++;            //rozpatrz kolejny nominal
  }

  system("PAUSE");
  return 0;
}

 Pascal

Program wydawanie_reszty; uses crt; var reszta : longint;

begin

clrscr;

  writeln('podaj kwote: '); readln(reszta);  writeln;

  writeln(reszta div 200, ' banknotow 200zl');

  reszta:=reszta mod 200;

  writeln(reszta div 100, ' banknotow 100zl');

  reszta:=reszta mod 100;

  writeln(reszta div 50, ' banknotow 50zl');

  reszta:=reszta mod 50;

  writeln(reszta div 20, ' banknotow 20zl');

  reszta:=reszta mod 20;

  writeln(reszta div 10, ' banknotow 10zl');

  reszta:=reszta mod 10;

  writeln(reszta div 5, ' monet 5zl');

  reszta:=reszta mod 5;

  writeln(reszta div 2, ' monet 2 zl');

  reszta:=reszta mod 2;

  writeln(reszta, ' monet 1 zl');

  repeat until keypressed;

end.

program Reszta; {obliczenia w petli WHILE}

uses crt;

const N: Array [1..8] of integer = (200, 100, 50, 20, 10, 5, 2, 1);

var i,P,R: longint;

begin

clrscr;

Write('Podaj reszte do wyplacenia: ');

ReadLn(R);

i:=1;

while (R>0) do           {dopoki nie wydano calej reszty}

      begin

           if R>= N[i] then      {sprawdz czy mozna wydac danym nominalem}

              begin

                   P:= R div N[i];    {ile razy wydac dany nominal}

                   R:= R - (P*N[i]);  {zmniejsz reszte o wydany nominal}

                   WriteLn(N[i], ' x ', P); {wypisz wynik}

              end;

              inc(i);               {rozpatrz kolejny nominal}

      end;

repeat until keypressed;

end.

 

 

Wydawanie reszty z groszami